భారతదేశంలో పన్ను వ్యవస్థలో మరో పెద్ద మార్పు వచ్చింది. సెప్టెంబర్ 22, 2025 నుండి కొత్తగా GST 2.0 అమలులోకి వచ్చింది. ఈ మార్పుతో చాలా వస్తువులపై, సేవలపై GST రేట్లు తగ్గించబడ్డాయి. లక్ష్యం ఏమిటంటే – ప్రజలపై పన్నుల భారాన్ని తగ్గించడం, వినియోగాన్ని పెంచడం, ఆర్థిక వ్యవస్థను వేగంగా ముందుకు నడపడం.

ఇప్పటివరకు GST నాలుగు ప్రధాన స్లాబ్స్ (5%, 12%, 18%, 28%) లో ఉండేది. ఇప్పుడు GST 2.0 లో వాటిని తగ్గించి ప్రధానంగా 5% మరియు 18% స్లాబ్స్ మాత్రమే ఉంచారు. అంతేకాకుండా అవసరమైన కొన్ని వస్తువులు 0% GST (పన్ను లేకుండా) వర్గంలోకి మార్చబడ్డాయి.

అవసరమైన వస్తువులు – ఇక చౌకగా

ప్రభుత్వం ముఖ్యంగా రోజువారీ జీవనానికి అవసరమైన వస్తువులపై పన్ను తగ్గించింది. దీని వల్ల కుటుంబ ఖర్చులు తగ్గుతాయి.

  • పాలు మరియు పాల ఉత్పత్తులు – ముందుగా ప్యాకెట్ పాలు, UHT పాలు, పనీర్, వెన్న, నెయ్యి, చీజ్‌లపై 5% నుంచి 18% వరకు GST ఉండేది. ఇప్పుడు వీటిలో చాలావరకు తగ్గించబడ్డాయి. UHT పాలు, పనీర్ లాంటి వాటిపై 0% GST, వెన్న, నెయ్యి, చీజ్‌లపై 5% GST మాత్రమే ఉంది.
  • తయారైన ఆహారం – బ్రెడ్, రోటీ, ఖాఖ్రా, పిజ్జా బేస్ వంటి వస్తువులపై ముందు 5% GST ఉండేది. ఇప్పుడు ఇవి పూర్తిగా 0% GST లోకి వచ్చాయి.
  • బాటిల్ నీరు – ప్యాకేజ్డ్ వాటర్ ముందుగా 18% GST ఉండేది. ఇప్పుడు 5% GST మాత్రమే ఉంది. కాబట్టి చిన్న వాటర్ బాటిల్ ధరలు కూడా తగ్గుతున్నాయి.

ఆరోగ్యం మరియు మందులు

ఆరోగ్యంపై ఖర్చు తగ్గించడానికి GST 2.0 లో ప్రత్యేక దృష్టి పెట్టారు.

  • ప్రాణ రక్షక మందులు – TB, HIV, హెపటైటిస్ వంటి వ్యాధుల మందులపై ముందు 12% లేదా 18% GST ఉండేది. ఇప్పుడు ఇవి 5% GST కు తగ్గించబడ్డాయి.
  • వాక్సిన్లు మరియు మెడికల్ డివైసులు – చాలా వాక్సిన్లు, పరికరాలపై కూడా 5% GST మాత్రమే ఉంది.
  • హెల్త్ ఇన్సూరెన్స్ – ఆరోగ్య బీమా పాలసీలపై ముందుగా 18% GST ఉండేది. ఇప్పుడు పూర్తిగా 0% GST. దీని వలన బీమా కొనేవారికి నేరుగా లాభం.

ఎలక్ట్రానిక్స్ మరియు హోమ్ అప్లయెన్సులు

ఇంటి పరికరాలు ఇప్పటివరకు విలాస వస్తువుల్లా పరిగణించబడేవి. GST 2.0 తో ఇవి మరింత అందుబాటులోకి వస్తున్నాయి.

  • టీవీ, ఫ్రిజ్, వాషింగ్ మెషీన్, ACలు – వీటిపై ముందుగా 28% GST ఉండేది. ఇప్పుడు 18% GST మాత్రమే ఉంది.
  • చిన్న కిచెన్ పరికరాలు – మిక్సర్, టోస్టర్, ఓవెన్ వంటి వస్తువులు కూడా తక్కువ GST తో లభిస్తున్నాయి.

ఫెస్టివల్ సీజన్‌లో ఈ మార్పులు వినియోగదారులకు డబుల్ లాభం ఇస్తాయి.

ఆటోలు మరియు వాహనాలు

GST 2.0 తో ఆటోమొబైల్ రంగం కూడా పెద్ద ప్రయోజనం పొందింది.

  • చిన్న కార్లు, హ్యాచ్‌బ్యాక్‌లు – ముందుగా 28% GST ఉండేది. ఇప్పుడు ఇవి 18% GST కిందకు వచ్చాయి. దీని వల్ల కార్ల ధరలు లక్షల రూపాయల వరకు తగ్గుతున్నాయి.
  • బైక్స్, స్కూటర్లు – ముందుగా 28% GST, ఇప్పుడు 18% GST మాత్రమే ఉంది.
  • లగ్జరీ కార్లు – విలాస వాహనాలు మాత్రం ఇప్పటికీ 28% + సెస్స్ లోనే ఉంటాయి.

మధ్యతరగతి కుటుంబాలకు వాహనం కొనుగోలు ఇప్పుడు సులభం అవుతుంది.

సేవలు కూడా చౌకగా

సేవలపైనా GST తగ్గించారు.

  • సెలూన్లు, స్పాలు, బ్యూటీ పార్లర్లు – ముందుగా 18% GST, ఇప్పుడు 5% GST.
  • జిమ్, యోగా సెంటర్లు – ఇవికూడా 18% నుండి 5% GST కు తగ్గించబడ్డాయి.
  • బీమా సేవలు – హెల్త్ ఇన్సూరెన్స్‌పై పూర్తిగా 0% GST, కొన్ని లైఫ్ ఇన్సూరెన్స్ పాలసీలపై 18% నుండి 5% GST కు తగ్గింపు.

ఇల్లు నిర్మాణం మరియు కట్టడాలు

ఇంటి నిర్మాణంలో ప్రధాన ఖర్చు – సిమెంట్, టైల్స్, పెయింట్ వంటి వస్తువుల GST కూడా తగ్గింది.

  • సిమెంట్ – ముందుగా 28% GST, ఇప్పుడు 18% GST.
  • ఇతర నిర్మాణ సామాగ్రి – ఎక్కువ భాగం వస్తువులు 18% GST కిందకి వచ్చాయి.

దీని వల్ల భవిష్యత్తులో ఇళ్ల ధరలు తగ్గే అవకాశం ఉంది.

ఇంకా ఖరీదైనవి

ప్రతి వస్తువు చౌక కాలేదు. కొన్ని వస్తువులు ఇంకా ఎక్కువ GST కిందనే ఉన్నాయి.

  • లగ్జరీ వస్తువులు – ఆల్కహాల్, టుబాకో, ప్రీమియం కార్లపై ఇప్పటికీ 28% నుండి 40% GST ఉంది.
  • బ్రాండెడ్ దుస్తులు – రూ.2,500 కంటే ఎక్కువ ధర ఉన్న బట్టలు 12% నుండి 18% GST కి పెరిగాయి.
  • ఖరీదైన గాడ్జెట్లు – లగ్జరీ గాడ్జెట్లపై 28% GST కొనసాగుతుంది.
సాధారణ ప్రజలపై ప్రభావం

రోజువారీ ఖర్చుల్లో తక్షణం తేడా కనిపిస్తుంది. పాలు, బ్రెడ్, మందులు తక్కువ ధరలో దొరుకుతాయి. ఎలక్ట్రానిక్స్, కార్లు కొనాలనుకునే వారికి ఇది బంగారు అవకాశమవుతుంది. ఇన్సూరెన్స్ పాలసీలు కూడా చౌక అవ్వడం వల్ల మధ్యతరగతి కుటుంబాలు మరింత సురక్షితంగా ఉండగలవు.

వ్యాపారాలపై ప్రభావం

వాణిజ్యదారులు, రిటైలర్లు తమ బిల్లింగ్, ధర ట్యాగ్స్ అన్నీ మార్చుకోవాలి. పాత స్టాక్‌పై కొంత ఇబ్బంది ఉండొచ్చు కానీ కొత్త కొనుగోళ్లు పెరుగుతున్న కొద్దీ లాభాలు వస్తాయి.

ప్రభుత్వ దృష్టి

ప్రభుత్వం తాత్కాలికంగా ఆదాయం తగ్గినా, వినియోగం పెరిగి దీర్ఘకాలంలో లాభం చేకూరుతుందని నమ్ముతోంది. ద్రవ్యోల్బణాన్ని నియంత్రించడం, ఆర్థిక వ్యవస్థను గట్టిగా ముందుకు నడపడం దీని లక్ష్యం.

GST 2.0 భారతదేశంలో మరో పెద్ద పన్ను సంస్కరణ. 375కి పైగా వస్తువులు, సేవలు చౌక అయ్యాయి. పాలు, బ్రెడ్, మందులు, ఆరోగ్య బీమా 0% లేదా 5% లోకి వచ్చాయి. ఎలక్ట్రానిక్స్, వాహనాలు 28% నుండి 18% కి తగ్గాయి. సాధారణ ప్రజలకు ఇది ప్రత్యక్ష లాభం, వ్యాపారాలకు కొత్త అవకాశాలు, ఆర్థిక వ్యవస్థకు బలమైన ఉత్సాహం.